Zawichost, to miejscowość w województwie świętokrzyskim, która słynie z wykonywanych w niej od 1813 roku pomiarów poziomu wody w Wiśle. Właśnie dzięki nim mieszkańcy Zawichostu mogą pochwalić się zabytkowymi obiektami, związanymi ściśle z tym procederem.

Pierwszym z miejsc, które warto odwiedzić jest obelisk znajdujący się przy ul. Św. Leonarda. Odnajdziemy a nim wyniki pomiarów wody, które jasno określają położenie miejscowości względem poziomu Bałtyku.

Kiedy obelisk zostanie obejrzany, śmiało możemy udać się na wieżyczkę widowiskową z roku 1924, która stoi nieopodal. Dawniej pełniła zupełnie inną funkcję. Była budynkiem, który miał za zadanie pomieścić aparaturę odpowiedzialną za pomiar stanów wody rzeki. Funkcjonariusz Nadzoru Wodnego, który był odpowiedzialny za podawanie informacji do centrali, dokonywał odczytów, pojawiających się na aparaturze danych i wysyłał je do Warszawy drogą telefoniczną. Dzięki Polskiemu Radiu, pomiary dokonane w Zawichoście, mógł poznać słuchacz, nawet z najbardziej odległych zakątków Polski. Warunek był jeden – musiał słuchać radia. Tak właśnie Zawichost został rozreklamowany wśród Polaków.

Na dzień dzisiejszy stosowane są nowe łaty wodowskazowe. Wieżyczka, o której wspominaliśmy wyżej przygotowana była na pomiar jedynie do 740 cm poziomu. Po roku 1997 okazało się jednak, że taka wysokość nie wystarczy. Wieżyczkę trzeba było w szybkim tempie wydłużać, ponieważ w tym roku Wisła osiągnęła rekordowy poziom, który wynosił aż 794 cm.

Oczywiście zabytki dotyczące pomiarów poziomu Wisły nie są jedynymi, jakie można zobaczyć w tej małej miejscowości. Kiedy je obejrzymy, warto wybrać się na Mały Rynek, gdzie naszym oczom ukaże się pomnik, który wybudowany został na 800 rocznicę bitwy, jaka miała miejsce w roku 1205. To właśnie w tej bitwie wojska księcia Leszka Białego i jego brata Konrada starły się zwycięsko z najeźdźcami, których dowódcą był Książe Halicki Roman. Chwałę owej bitwy głoszono aż do czasów bitwy pod Grunwaldem w roku 1410, w której zwyciężył Władysław Jagiełło.